Rất nhiều người học tiếng Anh băn khoăn: khi nào dùng can, khi nào dùng be able to? Hai cấu trúc này trông giống nhau nhưng thực ra có 3 điểm khác biệt quan trọng:

1. Không phải lúc nào chúng cũng mang cùng ý nghĩa

2. Một cái thường gặp hơn trong tiếng Anh trang trọng

3. Một cái linh hoạt hơn về mặt ngữ pháp

Hãy cùng tìm hiểu chi tiết để bạn có thể dùng cả hai thật tự tin trong giao tiếp tiếng Anh nhé.

1. Khác biệt về ý nghĩa

🔹 Be able to: chỉ dùng để nói về khả năng

• Are you able to attend the meeting tomorrow?

• You won’t be able to use this app until you update your phone.

🔹 Can: có nhiều chức năng hơn

• Khả năng (Ability): I can speak English.

• Khả năng xảy ra (Possibility): It can get hot in this room.

• Sự cho phép (Permission): You can leave now.

• Yêu cầu (Request): Can you come here, please?

👉 Ví dụ: “Can you come to my party tomorrow?” có thể hiểu là “Bạn có khả năng đi không?” hoặc “Có thể nào bạn đi được không?”

⚠️ Lưu ý: Không dùng be able to với đồ vật, vì đồ vật không có “khả năng”.

❌ Tickets are able to be purchased online.
✅ Tickets can be purchased online.

❌ This product is able to be used in a microwave.
✅ This product can be used in a microwave.

2. Khác biệt về mức độ trang trọng

• Can: thường gặp hơn trong hội thoại hàng ngày.

• Be able to: trang trọng, lịch sự hơn – hay dùng trong văn viết.

👉 Ví dụ:

• I don’t know if I can come to your party. (thân mật, đời thường)

• I don’t know if I’ll be able to come to your party. (trang trọng, lịch sự hơn)

Trong email, báo chí hoặc thông báo trên máy tính, bạn sẽ thường thấy “unable to”:

• We are unable to process your request at this time.

• Please do not reply to this email, as we are unable to respond.

👉 Ở đây, “unable to” nghe lịch sự hơn “cannot.”

3. Khác biệt về ngữ pháp

(a) Quá khứ

• Could và was able to đều có thể dùng để nói về khả năng chung trong quá khứ:

  • Grandma could eat five hamburgers.

  • Grandma was able to eat five hamburgers.

• Nhưng với một sự việc cụ thể, phải dùng was able to:

  • Sally was able to find a job in New York after graduating.

⚠️ Nếu nói “Sally could find a job …” thì lại có nghĩa khác: “Sally có thể tìm được việc nếu cố gắng.”

👉 Nếu muốn diễn đạt khả năng có nhưng không xảy ra, dùng could have + V3:

• Sally could have found a job in New York …

(b) Tương lai

Dùng will be able to khi nói về khả năng trong tương lai:

• My daughter will be able to walk in a few months.

• If I take lessons on TalkEnglish, I will be able to speak English confidently.

Còn khi chỉ nói về kế hoạch, dùng can:

• I can come to your party tomorrow.

(c) Sau động từ khác

Vì can là động từ khiếm khuyết (modal verb), không thể đứng sau động từ khác. Lúc này phải dùng be able to:

• Applicants must be able to speak fluent French.

• I want to be able to help people.

(d) Các thì khác

Can không có dạng tiếp diễn (-ing) hay hoàn thành (perfect), nên phải dùng be able to:

• I wonder what it’s like not being able to swim.

• She has been able to eat more lately.

✅ Tóm tắt nhanh

• Can: thường dùng trong hội thoại hàng ngày.

• Be able to: nhấn mạnh khả năng, nghe trang trọng hơn.

• Be able to: linh hoạt hơn, có thể dùng với mọi thì.

• Was able to: dùng cho sự việc cụ thể trong quá khứ.

• Could have + V3: khả năng có nhưng không xảy ra.

📝 Bài tập nhỏ

Hãy tìm lỗi trong các câu sau và sửa lại cho đúng:

1. Your email is unable to be delivered.

2. You don’t need to can read music to learn guitar.

3. I have not can log into Instagram since last night.

4. The Great Wall of China is unable to be seen from the moon.

5. Applicants must can speak fluent French.

👉 Bạn thử làm trước, rồi đối chiếu đáp án trong buổi học với giáo viên tiếng Anh của TalkEnglish nhé!